Dat de exploitatie van cannabisproducten in ons land, legaal gezien, een erg grijs gebied is kijkt niemand meer van op. Zo is het aan coffeeshops toegestaan om tot honderd gram aan wiet te hebben liggen, maar het is hen verboden om die wiet te vervoeren. Dat tegenstrijdige feitje wordt vaak herhaald. Er zijn echter ook een hoop andere rare situaties door het conflict met de Opiumwet.
Wiet roken
Overal op de wereld werd er gezegd dat in Nederland wiet roken op straat legaal is. Dit is niet alleen achterhaald, (het aantal landen waar wiet écht legaal is neemt sterk toe), maar het is vaak ook onwaar. De landelijke Opiumwet, die de meeste drugsdelicten omvat, verbiedt het produceren, vervoeren en handelen in drugs. Over een verbod op gebruik is geen sprake. Maar daarmee is de zaak niet afgedaan. In de meeste gemeentes is in de publieke ruimtes drugs gebruiken gewoon verboden. Dit is opgenomen in de Algemene plaatselijke verordening van zestig procent van de Nederlandse gemeenten. Verwarring ontstaat omdat er geen handhaving plaatsvindt. In 2018 zijn er in totaal, in het hele land, 91 boetes uitgedeeld voor het gebruik van softdrugs in het openbaar.
Wiet kweken
Ook als het gaat om wiet kweken heerst er een hoop verwarring. Vaak heb ik gehoord dat je vijf planten in je eigen huis mag telen. Net als bij de verwarring rondom wiet roken is het begrijpelijk waar dit is ontstaan. Hoewel het in Nederland niet toegestaan is om planten van de cannabissoort te kweken, is er in 99% van de gevallen wanneer het om vijf of minder planten gaat, geen punitieve maatregel. De politie vernietigt de planten na inbeslagname, maar er wordt in de regel geen proces-verbaal opgemaakt. Dit is ongetwijfeld in de geest van de Opiumwet, die voornamelijk bedoeld is om commerciële productie tegen te gaan. Je mag overigens gewoon wietzaadjes kopen, verkopen of op voorraad te hebben. Kortgeleden zijn er twee rechtszaken geweest over thuiskweek om medicinale redenen. In het eerste geval is het de “verdachte” toegestaan om verder te kweken, in het andere geval is het kweekrecht ontnomen en worden verdere planten direct vernietigd.
Zekerheid over legaliteit
Al deze incomplete wetten zorgen er dus voor dat mensen zich veilig wanen. Regels en consequenties zijn niet intuitief, en het is absoluut niet ondenkbaar dat mensen de dupe worden van fake news. De inconsistentie rondom het handhaven zorgt voor een onzekerheid. Urban myths zoals het op straat roken nemen vorm aan en kunnen een nietsvermoedende roker in de penarie brengen. Dus mijn tip: lees je goed in!
